Yekem rovera heyvê ya Îmaratên Yekbûyî yên Erebî (ÎM) îro bi serkeftî ji Îstasyona Fezayê ya Cape Canaveral li Florîdayê hate firandin. Rovera ÎM bi saeta herêmî 02:38an bi roketeke SpaceX Falcon 9 wekî beşek ji mîsyona ÎM-Japonê ya ber bi heyvê ve hate firandin. Ger sonda serkeftî be, dê ÎM bibe welatê çaremîn ku piştî Çîn, Rûsya û Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê, keştîyeke fezayê li ser heyvê dixebitîne.

Mîsyona Îmarat-Japonê keştîyeke fezayê ya bi navê Hakuto-R (bi wateya "Kergoşkê Spî") ku ji hêla şîrketa japonî ispace ve hatiye çêkirin, dihewîne. Keştiya fezayê dê nêzîkî çar mehan bidome da ku bigihîje Heyvê berî ku li Kratera Atlasê li aliyê nêzîk ê Heyvê dakeve. Dû re, ew rovera çar teker a 10 kg Rashid (bi wateya "destê rastê") bi nermî berdide da ku rûyê Heyvê keşif bike.

Rover, ku ji hêla Navenda Fezayê ya Mihemed bin Reşîd ve hatî çêkirin, kamerayek bi çareseriya bilind û kamerayek wênekêşiya germî dihewîne, ku her du jî dê pêkhateya regolîta heyvê lêkolîn bikin. Ew ê her weha tevgera tozê li ser rûyê heyvê wêne bikin, vekolînên bingehîn ên kevirên heyvê bikin, û şert û mercên plazmaya rûyê erdê lêkolîn bikin.

Aliyekî balkêş ê roverê ew e ku ew ê cûrbecûr materyalên cûda biceribîne ku dikarin ji bo çêkirina çerxên heyvê werin bikar anîn. Ev materyal bi şiklê şerîtên pêvekirî li ser çerxên Rashid hatin sepandin da ku were destnîşankirin ka kîjan dê çêtirîn li dijî toza heyvê û şert û mercên din ên dijwar biparêze. Yek ji wan materyalan kompozîtek li ser bingeha grafînê ye ku ji hêla Zanîngeha Cambridge li Keyaniya Yekbûyî û Zanîngeha Azad a Brukselê li Belçîkayê ve hatî çêkirin.

"Dêrgeya Zanista Gerstêrkî"

Mîsyona Îmarat-Japonê tenê yek ji rêze serdanên heyvê ye ku niha di rê de ne an jî têne plankirin. Di Tebaxê de, Koreya Başûr keştîyek bi navê Danuri (ku tê wateya "ji heyvê kêfê") şand. Di Mijdarê de, NASA roketa Artemis şand ku kapsula Orion hildigire û dê di dawiyê de astronotan vegerîne Heyvê. Di vê navberê de, Hindistan, Rûsya û Japonya plan dikin ku di çaryeka yekem a 2023-an de keştîyên dakêşanê yên bêmirov bişînin.

Pêşvebirên keşifkirina gerstêrkan Heyvê wekî qadeke destpêkirina xwezayî ji bo mîsyonên bi ekîb bo Mars û wêdetir dibînin. Tê hêvîkirin ku lêkolînên zanistî nîşan bidin ka koloniyên Heyvê dikarin xweser bin û gelo çavkaniyên Heyvê dikarin van mîsyonan bi hêz bikin. Îhtîmalek din jî li vir li ser Erdê bi potansiyel balkêş e. Jeologên gerstêrkan bawer dikin ku axa Heyvê gelek helyûm-3 dihewîne, îzotopek ku tê payîn ku di fusiona nukleerî de were bikar anîn.

Jeologê gerstêrkî David Blewett ji Laboratuwara Fîzîka Bikaranînî ya Zanîngeha Johns Hopkins dibêje, "Heyv dergûşa zanista gerstêrkî ye. Em dikarin tiştên li ser heyvê yên ku ji ber rûyê wê yê çalak li ser Erdê hatine jêbirin, lêkolîn bikin." Mîsyona herî dawî jî nîşan dide ku şîrketên bazirganî dest bi destpêkirina mîsyonên xwe dikin, li şûna ku wekî peymankarên hikûmetê tevbigerin. Wî zêde kir, "Şîrket, di nav de gelek ji wan ên ku ne di warê fezayê de ne, dest pê dikin ku eleqeya xwe nîşan bidin."